Een stukje geschiedenis

Het is april 2016. We zijn in gesprek met investeerders en Gemeente Utrecht over het aanpassen van voorwaarden om Het Hof van Cartesius te kunnen realiseren.

Bianca Ernst
1 mei 2016

Een stukje geschiedenisEen stukje geschiedenis

Inmiddels zijn we al 2 jaar onderweg. Van het moment dat Charlotte Ernst en LINT Landscape Architecture hun plan indienden voor Het Hof van Cartesius tot nu. Een plan als inzending op de Open Call voor de Vlampijpzone van de Gemeente Utrecht. Wat is er in die twee jaar allemaal gebeurd. Waarom duurt het zo lang voordat we staan op dit moment?

Open Call Vlampijpzone

In januari 2014 is er een een Open Call aan pioniers om samen met de Gemeente Utrecht de Vlampijpzone op de creatieve kaart te zetten. Een braakliggend terrein naast het spoor in het Werkspoorkwartier -toen nog- Bedrijventerrein Cartesius, direct naast station Zuilen. Charlotte Ernst – stedelijke strategie en LINT Landscape Architecture dienen het plan voor Het Hof van Cartesius in. Een plan voor groene, duurzame werkplekken met een collectieve binnentuin, waar startende ondernemers uit de creatieve maakindustrie zelf hun werkplek kunnen (af) bouwen.

In mei 2014 kwam de uitspraak van de adviescommissie. Veel plannen worden financieel niet haalbaar geacht. Het Hof van Cartesius biedt als enige een passende functie voor het gebied én voldoet volledig aan de gestelde eisen. Deze eisen aan het plan waren: een open karakter, ruimtelijk toegankelijk, kruisbestuiving stimuleren, het Werkspoorgebied op de kaart, positieve uitstraling, goed onderhouden en onderbouwing financiële haalbaarheid.

Doorontwikkeling van het plan

Een juichstemming.. Een positief advies over ons plan en toen.. Toen begon het wachten. De Gemeente moest het officiële besluit nemen en de Raad moest haar goedkeuring geven. Deze goedkeuring stond gepland voor augustus 2014 maar is uitgesteld tot maart 2015. Inmiddels was de drive om een bijdrage te leveren aan het Werkspoorkwartier enorm gegroeid bij de initiatiefnemers. Op eigen initiatief hebben ze het concept en ontwerp verder uitgewerkt en zijn advies in gaan winnen bij experts. Fonkeling, De Utrechtse Uitdaging, Onemillionsnowflakes en Economic Board Utrecht. Allemaal hebben ze met een andere bril meegekeken naar het plan met als gevolg dat Het Hof van Cartesius volledig inzet op de realisatie van een proeftuin voor duurzaam en circulair bouwen.

Omdat de inspanning om het plan door te ontwikkelen behoorlijk veel eigen tijd en dus geld kost, wordt eerst een subsidie aangevraagd bij landelijke Stimuleringsfonds voor Creatieve Industrie i.s.m. de Gemeente. Deze wordt afgekeurd, maar vanuit de Gemeente komt er wel een opdracht en ook de Provincie gelooft in de plannen en biedt financiële ondersteuning alsmede een expertteam op Financiële Innovatieve Constructies (FINC). Het FINC team helpt, met een aantal zware professionals met ervaring in organische gebiedsontwikkeling om de financiële en juridische onderbouwing goed op te zetten en duidelijk te krijgen wat nodig is om het Hof van Cartesius ook financieel haalbaar te maken. Een bijna onmogelijke taak om als initiatiefnemers zonder hulp voor elkaar te krijgen. Deze expertsessies worden vrijwillig verlengd door het bedrijf OverMorgen en zij helpen nog geruime tijd op financieel gebied en in afstemmingen met de Gemeente.

In oktober volgt, na vele keren uitstellen dan eindelijk het formele besluit voor goedkeuring van het Hof van Cartesius in de vlampijpzone. Maar tot onze grote ontsteltenis wordt aan deze uitspraak nog een ander besluit toegevoegd via een geheim dossier. Er wordt besloten dat naast de plannen van het Hof ook de plannen voor de komst van een coffeeshop in de Vlampijpzone worden goedgekeurd. Voor het Hof een waardeloze timing, want nu moeten we twee keer zo hard bewijzen dat we een positieve weg in gaan slaan met het Werkspoorkwartier. Alle zorgvuldig opgebouwde draagkracht lijkt te verdwijnen en het werken aan een haalbare businesscase om (startende) bedrijven te trekken naar een vergeten, leeglopend gebied wordt nog een stap lastiger. Vele gesprekken met Raadsleden, gemeente ambtenaren, wethouders en financieel adviseurs volgen. We blijven geloven in de kracht van onze plannen en houden vol. Maar willen wel van de Gemeente en investeerders weten of we hier alleen in staan, of dat zij ook blijven geloven in de plannen van het Hof en hier ook in willen bewegen.

Transformatie Werkspoorgebied is gestart

Al die tijd staat Charlotte niet stil. Om de aandacht op het Werkspoorgebied te houden organiseert ze diverse events in het gebied. Met een proeftuin van Het Hof doet ze mee aan Cartesius unplugged tijdens de Dag van de Architectuur in 2014 en – samen met broer en zus – organiseert ze een meerdaagse indoorcamping en recycle festival tijdens de Tour de France in de iconische Werkspoorkathedraal.

De samenwerking met de eigenaar van de Werkspoorkathedraal loopt goed en ook de contacten met de Bedrijvenkring Cartesius groeien. In opdracht van de Bedrijvenkring en de Gemeente maakt ze -wederom met LINT- een ontwerp voor de entrees en voor een wandelroute in het Werkspoorkwartier. Naar hun gezamenlijk ontwerp wordt ook de buitenruimte van de Werkspoorkathedraal gerealiseerd. De Werkspoorkathedraal zelf is ondertussen in sneltreinvaart aan het herontwikkelen en biedt inmiddels onderdak aan een aantal architectenbureau’s en ICT-bedrijven. Ook voor evenementen en als filmlocatie wordt het WSK inmiddels gevonden, met Schaft – indoor food festival- als meest recente voorbeeld.

Van Initiatiefnemer naar Ondernemer

Als stadmaker samen met andere ondernemers en bewoners het Werkspoorkwartier op de kaart zetten­ met het Hof van Cartesius blijft de droom. Simone Tenda van het Uitvindersgilde, potentiele huurder en bouwer van 1 van de 1e paviljoens sluit zich aan om Het Hof van de grond te krijgen.

Samen gebeurt met o.a. de Hogeschool van Utrecht waarbij studentengroepen en docenten van meerdere studierichtingen Het Hof van Cartesius gebruiken als hun afstudeeropdracht of onderzoek. Daarnaast wordt er samengewerkt met bijvoorbeeld SUEZ recycling (voorheen SITA) voor het inzetten van afvalmateriaal voor de bouw van de paviljoens. Studenten onderzoeken hier welke materialen op welke manier herbruikt kunnen worden voor de bouw. Verder zijn er gesprekken met verschillende potentiele huurders die zich allemaal kunnen vinden in de filosofie van de circulaire economie en geloven in co-creatie en verbinding met andere partijen.

Sinds maart 2016 ben ik zelf zakelijk betrokken bij dit ambitieuze project gestart door mijn zusje. De gedrevenheid om dit tot realisatie te brengen is aanstekelijk. Een lange adem zeer noodzakelijk. Nog even, zeggen we elke keer… Nog even en dan…